کلاژن خوراکی ! واقعیت یا تبلیغات؟

کلاژن یکی از فراوانترین پروتئینها در بدن انسان است که نقش اساسی در ساختار پوست، مو، ناخن، مفاصل و بافتهای همبند ایفا میکند. با افزایش سن، تولید کلاژن در بدن کاهش مییابد که این امر منجر به بروز علائم پیری مانند چین و چروک، شل شدن پوست و کاهش استحکام مو میشود. در سالهای اخیر، مکملهای کلاژن خوراکی به عنوان راهحلی برای مقابله با این علائم محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. اما آیا این مکملها واقعاً مؤثر هستند؟ در این مقاله، به بررسی علمی تأثیر کلاژن خوراکی بر پوست و مو و نتایج تحقیقات انجامشده در این زمینه می پردازیم.

کلاژن چیست و چگونه عمل میکند؟

کلاژن پروتئینی است که به عنوان چسب طبیعی بدن و به تعبیری داربست پوست شناخته میشود و حدود ۳۰ درصد از کل پروتئینهای بدن را تشکیل میدهد. این پروتئین در لایههای پوست، مو، تاندونها و غضروفها وجود دارد و به آنها استحکام و انعطافپذیری میبخشد. استحکام پوست رابطه مستقیم با میزان و کیفیت رشته های کلاژن پوست دارد.

کلاژن خوراکی معمولاً از منابع حیوانی مانند پوست گاو، ماهی یا مرغ استخراج میشود و به شکل پودر، کپسول یا نوشیدنی عرضه میگردد. پس از مصرف، کلاژن در دستگاه گوارش به پپتیدهای کوچکتر تجزیه شده و جذب بدن میشود. این پپتیدها میتوانند تولید کلاژن جدید را در پوست و سایر بافتها تحریک کنند.

تأثیر کلاژن خوراکی بر پوست

تحقیقات متعددی نشان دادهاند که مصرف مکملهای کلاژن میتواند به بهبود سلامت پوست کمک کند. برخی از مزایای گزارششده عبارتند از:

1. کاهش چین و چروک و خطوط ریز
   مطالعهای در سال ۲۰۱۹ نشان داد که مصرف روزانه ۲.۵ تا ۱۰ گرم کلاژن به مدت ۸ هفته، باعث کاهش قابل توجه چین و چروک و افزایش الاستیسیته پوست در زنان میانسال شد.
2. افزایش رطوبت پوست
   کلاژن با تقویت لایههای پوست، به حفظ رطوبت آن کمک میکند. تحقیقات نشان میدهند که مصرف کلاژن میتواند خشکی پوست را کاهش دهد و آن را نرمتر و درخشانتر کند.
3. بهبود الاستیسیته و تراکم پوست
   یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ نشان داد که مصرف مکملهای کلاژن به مدت ۱۲ هفته، تراکم کلاژن در پوست را افزایش داده و باعث بهبود قابلیت ارتجاعی آن میشود.

تأثیر کلاژن خوراکی بر مو

اگرچه تحقیقات در مورد تأثیر کلاژن بر مو کمتر از پوست است، اما برخی مطالعات نشان میدهند که کلاژن میتواند به رشد و استحکام مو کمک کند:

1. تحریک فولیکولهای مو
   کلاژن حاوی اسیدهای آمینه مانند پرولین و گلیسین است که برای ساخت کراتین (پروتئین اصلی مو) ضروری هستند. این اسیدهای آمینه میتوانند رشد مو را تقویت کنند.
2. کاهش ریزش مو
   برخی تحقیقات نشان میدهند که کلاژن با تقویت فولیکولهای مو، میتواند از ریزش مو جلوگیری کند و موها را ضخیمتر و مقاومتر سازد.
3. بهبود سلامت پوست سر
   کلاژن با حفظ سلامت پوست سر، محیطی مناسب برای رشد مو فراهم میکند و از مشکلاتی مانند خشکی و شوره جلوگیری مینماید.

نتیجه تحقیقات: آیا کلاژن خوراکی واقعاً مؤثر است؟

در حالی که بسیاری از مطالعات نتایج مثبتی را نشان دادهاند، برخی از متخصصان معتقدند که تأثیر کلاژن خوراکی ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. عوامل زیر میتوانند بر نتایج مصرف کلاژن تأثیر بگذارند:

• کیفیت مکمل: مکملهای با کیفیت بالا که حاوی پپتیدهای کلاژن با وزن مولکولی کم هستند، جذب بهتری دارند.
• دوز مصرفی: دوزهای بالاتر (معمولاً ۱۰ گرم در روز) نتایج بهتری نشان دادهاند.
• مدت زمان مصرف: حداقل ۸ تا ۱۲ هفته مصرف مداوم برای مشاهده نتایج لازم است.
• سبک زندگی: رژیم غذایی سالم، نوشیدن آب کافی و محافظت از پوست در برابر اشعه UV، تأثیر کلاژن را افزایش میدهند.

عوارض جانبی و ملاحظات

کلاژن خوراکی معمولاً بیخطر است، اما برخی افراد ممکن است عوارضی مانند ناراحتی معده یا واکنشهای آلرژیک را تجربه کنند. همچنین، افراد مبتلا به بیماریهای خاص یا زنان باردار باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.

جمع بندی

به طور خلاصه، تحقیقات نشان میدهند که کلاژن خوراکی میتواند تأثیر مثبتی بر سلامت پوست و مو داشته باشد، به ویژه در کاهش چین و چروک، افزایش رطوبت پوست و تقویت موها. با این حال، نتایج ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و ترکیب مصرف کلاژن با یک سبک زندگی سالم، تأثیر آن را افزایش میدهد. اگر به دنبال بهبود ظاهر پوست و موی خود هستید، مکملهای کلاژن خوراکی میتوانند گزینه ای ارزشمند باشند، اما بهتر است ابتدا با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید.

علم و دانش روز به روز پیشرفت کرده و گاها تغییرات عمده ای داشته است ، اما علم امروز در مورد کلاژن خوراکی کاملا امیدوار و خوشبین است، نتایج تحقیقات زیادی هم در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی دنیا اثرات آن را برای پوست و مو و مفاصل اثبات کرده است صرفنظر از میزان این اثربخشی ها، هنوز تحقیقات بیشتری برای درک کامل مکانیسمهای آن مورد نیاز است. در حال حاضر، شواهد موجود از مزایای آن حمایت میکنند و این مکملها میتوانند بخشی از یک روتین مراقبت از پوست و مو باشند.

تنوع زیادی از مکمل های کلاژن برای پوست و مو وجود دارد اما مستند به تحقیقات صورت گرفته، قرارگرفتن کلاژن در کنار سایر ترکیبات که برای سلامت و جوانی پوست و مو ضروری است ، نتیجه بهتری دارد. پس بهتر است در هنگام تهیه این مکمل ها ، ترجیحا از آنهایی استفاده بفرمایید که در کنار کلاژن سایر موارد ضروری برای پوست مثل هیالورونیک اسید و پپتاید ها  و ویتامین ها را نیز داشته باشد.

یکی از بهترین مکمل های خوراکی کلاژن در دنیا ، کلاژن شیسیدو است که در ژاپن تولید می شود و به شکل نوشیدنی و پودر و قرص عرضه می شود. قرص کلاژن شیسیدو بی نظیر حاوی 12 ترکیب اثرگذار بر پوست است که در یک دوره درمان 3 هفته ای، پوست را شفاف و صاف کرده و چروک ها را درمان می کند.

مکمل خوراکی ایمدین هم یکی دیگر از محصولات برای حفظ جوانی پوست است که حاوی کلاژن و چند ترکیب دریایی است و اثرات بسیار زیادی در سلامت و جوانی پوست دارد.

منابع این مقاله :

1- دانشگاه هاروارد

2- کتابخانه ملی درمان آمریکا

3- انتشارات انستیتو ملی سلامت آمریکا