پوست انسان به خصوص پوست صورت برای حفظ سلامت خود ، جلوگیری از خشکی و شکنندگی و داشتن انعطافپذیری و الاستیسیته ، به نوعی تکامل یافته است که گونه ای روغن طبیعی که اصطلاحا به آن سبوم (Sebum) گفته میشود را بسازد. این چربی طبیعی که از غدههای چربی زیر پوست که سباسه (Sebaceous gland) نامیده می شود ترشح می گردد. این غدد میکروسکوپی که حدود 100 عدد از آنها در هر سانتی متر مربع از پوست وجود دارند یکی از اصلی ترین عملکرد های پوست انسان را شکل می دهند. سبوم پوست خواص متعددی برای پوست از قبیل روانکنندگی، ضدباکتریایی، محافظت دربرابر آفتاب، تنظیم التهاب و بهبود زخم را نیز دارد.
بر اساس مقدار ترشح سبوم در پوست افراد ، سه نوع دسته بندی پوست خشک، پوست معمولی و پوست چرب وجود دارد. البته یک نوع دیگری هم بنام پوست مختلط وجود دارد که همانطور که از نام آن پیداست ، ترکیبی از پوست چرب ( بیشتر در ناحیه T Zone ) و پوست خشک یا نرمال است.
در این مطلب به بررسی پوستهای چرب ، خصوصیات آنها ، دلایل و عوامل چربی پوست و درمانهای رایج می پردازیم.
همانطور که اشاره شد ، ترشح زیاد سبوم در پوست به چرب شدن سطح آن منجر می شود و در ادامه باعث بسته شدن منافذ طبیعی پوست و بزرگ شدن آنها شده که در نهایت جوش و آکنه را بوجود می آورد ضمن اینکه براقیت بیش از حد پوست و چرب بودن دائمی سطح آن نیز برای بسیاری آزار دهنده است.
از عمده ترین دلایل چربی پوست، میتوان از ژنتیک ، مشکلات هورمونی، آب و هوا و استفاده از محصولات پوستی نامناسب و غیر استاندارد نام برد. در ادامه با ما همراه باشیم تا هریک را بررسی کنیم.
عوامل محیطی:
رطوبت ، آب و هوای شرجی و گرم یکی از عوامل ترشح بیشتر سبوم هستند. بطور کلی در فصل گرما پوست زودتر چرب می شود و فعالیت غدد سباسه بیشتر است.
ژنتیک:
داشتن پوست چرب در خانواده و پدر و مادر فرد ، شانس داشتن این نوع پوست را افزایش می دهد. علاوه بر این سطح بالای هورمونهای خاص که آن هم به عوامل وراثتی مرتبط است و داشتن منافذ باز و بزرگ روی پوست میزان ترشح چربی را هم افزایش می دهد.
سن:
بطور کلی در سنین بلوغ ، بارداری و قبل از یائسگی چربی پوست بیشتر می شود ولی بطور کلی با افزایش سن ، میزان ترشح چربی طبیعی پوست کم می شود.
مشکلات هورمونی:
عدم تعادل هورمونی بطور مستقیم روی پوست و چربی آن تاثیرگذار است. برای مثال، افزایش هورمون تستوسترون میتواند باعث افزایش ترشح چربی در پوست و ایجاد جوشهای آکنه شود. همچنین، کاهش هورمون استروژن میتواند باعث کاهش ضخامت و ترطیب پوست گردیده و خشکی و چین و چروکهای زودرس پوست را به دنبال داشته باشد.هورمونهای رشد نیز با تولید سبوم پوست و ایجاد آکنه و جوش در پوست مرتبط هستند. این نوع هورمونها که در دوران نوجوانی و سنین بلوغ به بالاترین سطح خود میرسند باعث ایجاد پوست چرب تر در نوجوانان می شود که معمولا پس از چند سال برطرف می شود.
رژیم غذایی:
این روزها که همه جا صحبت از بار گلیسمی خوراکی ها است بد نیست به این نکته اشاره کنیم که مطالعات اخیر نشان داده اند که مصرف مواد غذایی با گلیسمی بالا می تواند باعث افزایش ترشح هورمون های چربی در بدن شود که می توانند منجر به افزایش چربی پوست شوند. این ترشحات هورمونی نه تنها ممکن است باعث ایجاد لکه های چربی بر روی پوست شوند، بلکه می توانند باعث ایجاد جوش و جای گلبولهای چربی شوند.
درمان پوست چرب در منزل
برای بهبود وضعیت و کنترل چربی پوست ، مجموعه از عوامل تاثیرگذار دخیل هستند و میبایست کنترل شوند.
شستشوی روزانه پوست 2 تا 3 بار تا حد زیادی به کنترل غدد چربی پوست کمک می کند. هرچند که استفاده از یک شوینده مناسب نقش مهم و بسزایی در کاهش و تنظیم چربی پوست دارد. استفاده از پدها و کاغذ های جاذب چربی برای کاهش فوری چربی پوست مناسب هستند. یکی دیگر از روشهای موثر برای کاهش چربی پوست استفاده از ماسک های طبیعی مانند ماسک خاک رس و یا ماسک تفاله قهوه است هرچند که تست های حساسیتی قبل از آن توصیه می گردد.
ماسک های خانگی پوست چرب:
یکی از روشهای خانگی برای درمان چربی پوست، استفاده از ماسکهای طبیعی است.
ماسک حنا و آووکادو میتواند به تقویت پوست و کاهش چربی آن کمک کند. برای تهیه این ماسک، کافی است ترکیبی از آووکادو پوره شده و حنا را روی پوست خود ماساژ دهید و سپس آن را با آب بشویید. این ماسک باعث کاهش چربی پوست و تسکین التهابهای پوستی میشود.
استفاده از ماسک گلاب و کاهو نیز میتواند به تنظیم میزان چربی پوست کمک کند. برای تهیه این ماسک، کافی است یک قاشق چایخوری گلاب، یک قاشق چایخوری کاهو رندهشده و چند قطره اسانس چای سبز را با هم مخلوط کرده و روی پوست خود ماساژ دهید. این ماسک باعث تنظیم ترشح چربی و پایدار کردن پوست میشود.
همچنین، میتوانید از محلول آلوئه ورا و آب گلاب برای تقویت پوست و کاهش چربی آن استفاده کنید. برای تهیه این محلول، کافی است یک قاشق آب گلاب و دو قاشق آلوئه ورا را با هم مخلوط کرده و روی پوست خود ماساژ دهید. این محلول باعث تنظیم تولید چربی و تخلیه منافذ پوستی میشود.
امروزه برندهای متعددی در سراسر دنیا محصولات تخصصی برای پوستهای چرب و مستعد آکنه تولید می کنند. این محصولات در چند دسته مختلف طبقه بندی می شوند:
1- شوینده های پوست چرب
اولین اقدام برای درمان چربی پوست ، استفاده از شوینده مناسب است ، ژل شستشو پوست چرب ، فوم ها و صابون ها در کنار تونر های پوستی و میسلار واتر ها ، سطح قابل توجهی از چربی پوست را حذف می نماید ولی شوینده های بهتر ، علاوه بر پاکسازی چربی پوست، منافذ پوست را نیز پاکسازی کرده ، براقیت پوست را کاهش می دهند.
2- کرم، ژل و یا فلوئید و سرم مناسب پوست چرب
محصولات درمانی پوست چرب بصورت یکی از فرم های بالا عرضه می شوند. این محصولات که هرکدام اثرات درمانی متفاوتی دارند علاوه بر تنظیم میزان ترشح چربی پوست، پوست را مات می کنند ، رطوبت از دست رفته پوست را تامین می کنند وظاهر پوست را نیز بهبود می بخشند.
3-محصولات مراقبتی و محافظتی پوست چرب
اگر پوست چرب دارید، بخش قابل توجهی از محصولات موجود در بازار مناسب شما نیست ، حتی ضدآفتاب و آبرسان شما هم میبایست از محصولات تخصصی برای افراد با پوست چرب باشد تا نه تنها مشکل را افزایش ندهند بلکه به روند درمان نیز کمک کنند.
4- مکمل های خوراکی
با توجه به اینکه ژنتیک و عوامل هورمونی از اصلی ترین دلایل چربی بیش از حد پوست هست ، مکمل های خوارکی متعددی به شکل قرص و کپسول وجود دارند که به ایجاد تعادل در هورمونها و کنترل غدد سباسه پوست اقدام می نمایند.
از سالهای قبل تصور بیشتر مصرف کنندگان بر این بود که محصولات بدون روغن یا اویل فری ، مناسب افراد با پوست چرب و مستعد آکنه است و همه خریداران به دنیال محصولات با عنوان اویل فری بودند اما امروزه و با تکمیل تحقیقات ، مشخص شده است که برخی روغن های خاص نه تنها پوست را چرب تر نمی کنند بلکه در تنظیم میزان چربی نقش داشته و سطح پوست را نیز مرطوب نگه می دارند.
مهمترین ترکیبات محصولات پوست چرب
روغن درخت چای یا تی تری اویل ، یکی از رایج ترین موادی است که در محصولات مناسب پوست چرب و مستعد آکنه استفاده می شود. این روغن خواص آنتی باکتریالی داشته و باکتری های مولد جوش و آکنه را از بین می برد ، سطح پوست را چرب نمی کنند و به تنظیم چربی پوست نیز کمک می کند.
زینک یا روی نیز ترکیب اولیه دیگری است که معمولا بصورت زینک اکساید در انواع کرم و سرم و شوینده ها استفاده می شود. این ماده باکتری ها و ویروس های سطح پوست را حذف کرده و چربی های اضافی را نیز از بین می برد.
سالیسیلیک اسید بعنوان یک ماده اولیه متداول ، چربی پوست را کم می کند ، منافذ باز پوست را پاک کرده و اثر لایه برداری مناسب روی پوست دارد.
علاوه بر اینها کمپلکس های متعددی برای تنظیم چربی پوست در دنیا معرفی شده است که از مواد معدنی و عصاره های گیاهی تولید شده اند همچنین پودرهای جاذب چربی و پودرهای مات کننده پوست نیز در بیشتر محصولات کاربرد دارد.
پوست کالا مجموعه ای کامل از انواع محصولات درمانی پوست چرب و مختلط و مستعد آکنه را از معتبر ترین برندهای دنیا ارائه می دهد. از جمله این محصولات
گروه کلینانس اون ، سبیوم بایودرما ، واینوپیور کدلی ، سبولوژی لیراک ، نورمادرم ویشی ، افکلار لاروش پوزای ، پت گریس پایو ، اکتیو پیورنس کامفورت زون ، کرکنیل دوکری می توان نام برد.
